TEST: Light4Me Moving Spot 200 - Ruchoma głowica LED

Dariusz Prokop 19 lipca 2016, 11:30 Music Express

LIGHT4ME Moving Spot 200 LED3.199 zł

Opis Gdzie kupić

Dobre źródło światła
Skuteczna optyka
Jakość wykonania
Łatwość obsługi

Brak licznika pracy godzin źródła LED
Brak możliwości 16-bitowej pracy dimmera
Nieco za wolna praca układu soczewek focus

Stosowanie źródeł światła LED w urządzeniach typu Spot staje się już pewnym standardem. Jednym z takich urządzeń jest Light4Me Moving Spot 200 LED, którego dystrybutorem jest firma Music Express.

Urządzenie dostarczono w kartonie dobrze zabezpieczającym przed uszkodzeniami w czasie transportu. Wyglądem spot przypomina inne współczesne konstrukcje głowic wiodących marek na rynku oświetleniowym. Po oględzinach zewnętrznych zdjęto obudowę głowicy, pod którą kryją się poszczególne układy generujące i kształtujące wiązkę światła (rys.1).

[img:10]

W dolnej części znajduje się źródło światła z odpowiednim chłodzeniem i sterownikiem zasilanym napięciem stałym. W środkowej części umieszczono przesłony tarczy kolorów oraz gobo. Górną część tradycyjnie zajmuje układ soczewek - focus oraz dodatkowe przesłony efektowe typu pryzmat oraz frost.

Wszystkie przewody są spięte w większe wiązki i poprowadzone w sposób uniemożliwiający ich uszkodzenie przez elementy mechaniczne głowicy. Do głównej płytki sterującej (umieszczonej z boku) jest łatwy i bezpośredni dostęp. Pewnym mankamentem jest tu jednak brak jakichkolwiek oznaczeń na wtyczkach oraz schematu ich połączeń, co może utrudniać demontaż i montaż elementów urządzenia w trakcie czyszczenia.

[img:1]

Rys. 1. Głowica bez obudów

W podstawie głowicy umieszczono tylko dwa niewielkie zasilacze, płytkę z wyświetlaczem LCD oraz szereg złącz. Po odłączeniu od sieci zasilającej 230V, urządzenie resetuje się około 17 sekund. W trakcie testów prąd zasilający przy wyłączonej diodzie LED wynosił 0.603 A, a po jej włączeniu jego wartość wzrosła do 1.173 A. Minimalny pobór mocy jaki udało się zarejestrować w trakcie testu to: 138 W, a maksymalny wynosił: 262 W

Źródło świata i optyka

W urządzeniu zastosowano pojedynczy chip LED o mocy 200W zamontowany na radiatorze połączonym miedzianymi rurkami cieplnymi z drugim radiatorem. Taki układ zapewnia dużą powierzchnię odprowadzanego ciepła do otoczenia poprzez dwa wentylatory o mocy około 3.6W (Rys. 2). Wentylatory załączane są automatycznie - stosownie od mocy światła generowanego przez diodę.

[img:2]

Rys. 2. Widok układu chłodzenia diody LED bez wentylatorów w spot 200

Układ optyczny składa się z trzech soczewek. Pierwsza długa soczewka umieszczona jest najbliżej diody LED i ma za zadanie dobrze skupić i skolimować światło w wąską, silną wiązkę kierując ją bezpośrednio na przesłony kolorów i gobo. Druga soczewka znajduje się tuż za przesłonami kolorów i gobo, stanowiąc z ruchomą soczewką-focus zestaw odpowiedzialny za szerokość wiązki oraz ostrość projekcji. Wyświetlana plama świetlana na pierwszy rzut oka wydaje się być bardzo równomierna o kącie 15°. Otrzymany prawie prostokątny profil analizowanej wiązki jest charakterystyczny dla soczewek np. typu fresnel i przedstawia go rysunek 3a.

[img:3]

Rys. 3. Wykresy: a) profilu natężenia przechodzącego przez średnicę wiązki, b) równomierności powierzchni wiązki światłą.

Prawa strona wykresu różni się znacząco od lewej strony, co może być konsekwencją lekkiego przesunięcia osi optycznej układu. Identyczne wnioski dostarcza obraz na rysunku 3b gdzie widać jak to przesunięcie wygląda w przestrzeni i jak należałoby je skorygować. Przygotowane wykresy ułatwiają dostrzec problem przesunięcia i nierównomierności, jednak był on również widoczny tzw. "gołym okiem" jako ciemniejszy pasek w pobliżu prawej górnej krawędzi. Wielkość ciemniejszego wycinka wiązki jest jednak na tyle mała, że nie ma dużego wpływu na kształt rozkładu całej wiązki.

Oprócz wielkości strumienia świetlnego, ważnym parametrem urządzenia jest charakterystyka dimmera, którego funkcja jest realizowana tutaj elektroniczne ze względu na zastosowane źródło światła. Użytkownik ma dostępny tylko jeden rodzaj liniowej charakterystyki dimmera zaprogramowany przez producenta. Na rysunku 4 przedstawiono wykres względnego natężenia oświetlenia w skutek sterowania kolejnymi procentowymi wartościami DMX.

[img:4]

Rys. 4. Wykresy porównawcze dimmera Spot 200 do idealnie liniowej oraz kwadratowej charakterystyki.

Na początku, do około 15% wykres jest ściśle liniowy, natomiast powyżej próbuje nadążać z różnym skutkiem nad idealną charakterystyką liniową. Z punktu widzenia obserwatora uzyskane zmiany mogą być widoczne. Ponadto, trzeba też podkreślić, że regulacja dimmera jest dokonywana tylko z 8-bitową rozdzielczością, przez co przy bardzo wolnych jego zmianach widać bardzo gwałtowne skokowe zmiany natężenia wiązki światła.

Tarcza kolorów

W urządzeniu zamontowano tarczę tylko z z 8 kolorami plus biały, co nie jest dużą liczbą kolorów lecz są one wystarczające dla wielu użytkowników. W zestawie filtrów przydałyby się dodatkowo jeszcze inne kolory, takie jak: Magenta, Deep blue (Congo Blue) lub Purple. Kolorowe przysłony w kształcie trapezu są przyklejone sylikonem do tarczy na stałe, więc nie możliwości ich wymiany bądź łatwej zamiany kolejności bez poważnej ingerencji (rys. 5).

[img:5]

Rys. 5. Wygląd tarczy kolorów oraz koloru połówkowego red-blue

Większość barw ma względnie dobre nasycenie przy w miarę dobrym natężeniu światła filtrowanej wiązki światła.

Blue	Orange	Light Green	Cyan	Red	Green	Rose	Yellow
3%	26%	46%	28%	7%	36%	19%	90%

Najwięcej światła pochłaniają zwyczajowo kolory niebieski i czerwony. Oprócz pełnych kolorów można uzyskiwać kolory połówkowe przy wykorzystaniu dodatkowego kanału DMX. Przykładowy połówkowy kolor pokazany jest na rysunku 5 gdzie pomiędzy krawędziami jest prawie niewidoczna przerwa. Ruch tarczy w trakcie zmiany koloru jest płynny bez skoków i drgań i zajmuje średnio około 0.2 s. Tarcza koloru może również rotować w sposób ciągły tworząc tzw. "efekt tęczy" przy średniej minimalnej prędkość równej 1.8 rpm i maksymalnej: 23 rpm. Rotująca tarcza porusza się płynnie i cicho przy każdej z prędkości.

Tarcze gobo

Bezpośrednio za tarczą koloru znajdują się dwie tarcze z siedmioma gobo z czego pierwsza zawiera goba rotacyjne metalowe i szklane (rys. 6). Goba rotacyjne w tulejach z zębakami są przykręcone do tarczy, więc należy założyć, że nie są przystosowane do wymiany. Goba statyczne tarczy numer dwa są na niej wycięte, co często się spotyka w wielu głowicach typu spot.

[img:6]

Rys. 6. Tarcza gobo rotacyjnych i projekcja jednego nich.

Przykładowa projekcja rotacyjnego goba numer 1 przedstawiona jest na rysunku 6. Można tu dostrzec lekkie rozmycie krawędzi otrzymanego kształtu. Podobne zjawisko występowało dla tarczy gobo statycznych. Czas zmiany gobo nie był dłuższy niż 0.3 s dla tarczy z gobo rotacyjnymi oraz 0.2 s dla tarczy gobo statycznymi. Dodatkowo każda z tarczy może rotować, tworząc tzw. efekt przewijanych obrazów z minimalną prędkością: 0.65 rpm oraz maksymalną 40 rpm. Tarcze poruszają się płynnie i swobodnie bez dodatkowych drgań i skoków. Goba rotacyjne obracały się z minimalną prędkością 0.3 rpm oraz maksymalną większą 150 rpm. Ruch obrotowy gobo był również płynny, jednak przy maksymalnej prędkości wyświetlany obraz lekko przesuwał się w osi, co dawało wrażenie trzęsienia.

Frost i pryzmat

Spot 200 wyposażono przesłony typu rotacyjny potrójny pryzmat i frost umieszczone za tarczami kolorów i Gobo blisko ruchomej soczewki Focus (rys. 7).

[img:7]

Rys. 7. Widok mechanizmów przesłon frost i przyzmat

Założenie przesłon powoduje zwiększenie powierzchni wyświetlanej wiązki przez co natężenie promieniowania jest znacząco niższe co widać na rysunku 8.

[img:8]

Rys. 8. Obrazy wiązek po zastosowaniu przesłon pryzmat i frost

Względne natężenie promieniowania jednej z wiązek otrzymanej za pomocą pryzmatu stanowi tylko około 30% natężenia promieniowania otrzymanego bez pryzmatu. Ponadto, nierównomierności generowanej plamy świetlnej są w przypadku pryzmatu bardziej widoczne, co będzie znacząco wpływało na jakość projekcji szczególnie szklanych gobo. Przesłona frost rozprasza wiązkę światłą, zwiększając jej średnicę, upodabniając ją do wiązki generowanej przez urządzenia typu wash. Maksymalne natężenie promieniowania mierzone w tym przypadku stanowi 32% natężenia otrzymanego bez tej przesłony.

Irys i Focus

Ostanie dwa elementy kształtujące wiązkę światłą w Spot 200 to przesłona irys oraz układ soczewek focus. Przesłona irys redukuje wiązkę do 3%, co odpowiada 0.5° z 15° przy pełnym otwarciu. Minimalny czas pełnego zamknięcia lub otwarcia przesłony 0.3 s, co jest wynikiem dość przyzwoitym. Urządzenie ma wbudowane również bardzo przydatne gotowe efekty pulsacji na przesłonie irys. Ostrość obrazu (focus) regulowana jest za pomocą jednej poruszającej się soczewki. Minimalny czas jaki soczewka potrzebuje na przemieszczenie się między skrajnymi pozycjami dochodził do 3 s, co niestety jest czasem dość długim. Ta właściwość ogranicza utrzymanie bardzo ostrej wiązki przy szybkim zamykaniu przesłony irys (często wykorzystywany efekt). Skutki wolno przesuwającego się układu focus są mniej istotne przy zmianach gobo pomiędzy pierwszą, a drugą tarczą, ale nie są bez znaczenia.

Układy ruchu w Pan i Tilt

Urządzenie porusza się tiltcie w zakresie 270° i w panoramie w zakresie 540°. Układy ruchu urządzenia umieszczone są w jego ramionach, co przedstawia rysunek 9.

[img:9]

Rys. 9. Układy sterujące ruchem w PAN i TILT

Z jedne strony w ramieniu umieszczony jest układ sterownika PAN-TILT oraz silnik napędu ruchu w panoramie. W drugim ramieniu jest tylko silnik i cały napęd ruchu w tiltcie. Silniki zawieszone są na sprężynach, przez co pracują cicho, bez skoków i zbędnych szarpnięć nawet przy maksymalnych prędkościach. Wymiana silnika Pan i Tilt jest bardzo prosta i zajmuje mało czasu. Natomiast w dużo bardziej problematyczna może okazać się wymiana paska w panoramie, gdyż należy wtedy zdemontować dodatkowo dużą ilość przewodów. Jako czujniki pozycji zastosowano tu klasyczne enkodery optyczne składające się z metalowej precyzyjnie wyciętej tarczy oraz dwóch transoptorów szczelinowych. Minimalny czas w skrajne pozycje w tilcie wynosił 1.5 s, natomiast w panoramie 2.8 s, co jest wynikiem dość dobrym. W trakcie testów urządzenie za każdym razem zachowywało swoją właściwą pozycję.

Podsumowanie

Moving Spot 200 LED jest budżetowym spotem o dość dobrym źródle światła typu LED i prostą skuteczną optyką. Producent nadał urządzeniu współczesny wygląd przy zastosowaniu dość dobrych materiałów. Stopień skomplikowania głowicy, jak i jej obsługi jest mały, więc nie będzie nastręczał wielu problemów użytkownikom. Stosunek możliwości urządzenia do jego ceny jest w tym przypadku wysoki, jednak należy przy tym pamiętać, że do niektórych aplikacji Moving Spot 200 nie będzie się nadawać, np. do pracy w studiach telewizyjnych lub dużych przestrzeniach teatrów.

Moim zdaniem, z punktu użytkownika, w urządzeniu należałoby dodać licznik pracy godzin źródła LED, możliwość 16-bitowej pracy dimmera oraz przyspieszyć pracę układu soczewek focus. Ponieważ urządzenie jest nowością należy spodziewać się, że producent ulepszy oprogramowanie, przez co pojawią się nowe funkcje, o których wspomniano wcześniej.

Specyfikacja techniczna:

Efekty dynamiczne

Jasność: 0 - 100% elektroniczne, 8bit
Strobo: 1 - 20 razy/s (funkcja random strobe)
Kolory: Tarcza 8 koloró + biały (opcja półkolorów oraz scroll kolor)
Pan/Tilt: Pan: 540° Tilt: 270°
Gobo: Tarcza 7 obrotowych gobo + otwarty, funkcja scroll gobo i shake, tarcza 7 statycznych gobo + otwarty, efekt scroll gobo
Ostrość: Elektroniczny, płynnie regulowany
Frost: Filtr frost
Iris: Elektroniczny 10 - 100%
Pryzmat: 3-ramienna obrotowa pryzma

Źródło światła i fotometria